Phong Niên là xã vùng thấp của huyện Bảo Thắng, nằm cách huyện lỵ 18 Km, phía bắc giáp thị trấn Phong Hải, phía tây giáp xã Thái Niên, phía tây nam giáp xã Xuân Quang, phía đông giáp xã Bảo Nhai.

Đất đai: tổng diện tích của xã 4.398,41 ha, trong đó: Diện tích đất nông nghiệp: 1798,06 ha; đất lâm nghiệp 2115,75ha; đất chuyên dùng: 223,37ha; đất ở: 60,37ha; còn lại 0,38 ha là đất đồi núi đá vôi. 

Khí hậu: Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều, điều kiện khí hậu của xã tương đối thuận lợi cho phát triển nông nghiệp đa dạng, phong phú. Mùa đông với khí hậu khô, lạnh làm cho vụ đông trở thành vụ chính có thể trồng được nhiều loại cây rau ngắn ngày có giá trị kinh tế.

Cơ cấu kinh tế: Sản xuất nông nghiệp là chủ yếu, thu nhập chính của người dân là cây lúa, ngô, một số hoa màu và cây ăn quả, các ngành dịch vụ và tiểu thủ công nghiệp tập trung tại các thôn dọc trục đường Quốc lộ 70, trong đó phát triển mạnh ở các thôn Xả Hồ, Cốc Sâm 1, Cốc Sâm 5.

Về hành chính, dân cư: xã có 16 thôn, 2 thôn đặc biệt khó khăn, dân số 2007 hộ, 8891 người với 13 dân tộc cùng sinh sống (Dân tộc Kinh chiếm 45,48%, H`Mông chiếm 25,18%, Dao chiếm 11,96%, Nùng chiếm 11,85%, còn lại là các dân tộc khác). Trong 16 thôn, có 6 thôn có đa số người dân tộc thiểu số sinh sống (như: thôn Cán Hồ, thôn Làng Cung 1 là dân tộc Dao Tuyển và dân tộc H’Mông; các thôn Phìn Giàng, Làng Có 1, Làng Có 2 100% là dân tộc H’Mông).

Về cơ sở hạ tầng và giao thông:

- Xã có trụ sở làm việc chung (gồm: Đảng ủy, HĐND, UBND và các đoàn thể); 4 trường học (1 trường THCS, 2 trường tiểu học và 1 trường Mầm non); 1 trạm y tế; 01 Nhà văn hóa xã và 16 nhà văn hóa thôn, 1 sân vận động ngoài trời phục vụ nhu cầu tập luyện thể dục thể thao của nhân dân trên địa bàn.

- Hệ thống đường giao thông tương đối thuận lợi; trong đó, đường Quốc lộ 70 chạy dọc qua 8 thôn chia đôi dọc xã với chiều dài là 7km, tỉnh lộ 154 nối từ ngã ba km36 lên dọc các thôn vùng cao của Phong Niên sang Cốc Ly được nâng cấp nên xã có điều kiện giao lưu phát triển kinh tế với bên ngoài. Hệ thống đường ngang liên thôn nối hay xuất phát từ 2 trục này. Các tuyến đường giao thông liên thôn đã được nâng cấp trong đó nhiều tuyến được rải đá cấp phối, bê tông hóa, ô tô đã đi đến được hết các thôn trong xã.

- 16/16 thôn có điện lưới quốc gia được đầu tư từ  năm 1998, với 9 công trình thủy lợi gồm đập và các phai đầu mối, trong đó có 4.489 m kênh mương đã được kiên cố hóa. Xã có khu chợ trung tâm được xây dựng khang trang giúp cho người dân lưu thông hàng hoá, mua bán trao đổi được thuận tiện tạo đà cho kinh tế địa phương phát triển; số hộ nông dân sản xuất giỏi ngày càng tăng ở cả các thôn vùng cao. 4 Trường học, 1 Trạm y tế được đầu tư xây dựng về cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Về đời sống văn hóa, tâm linh: Đời sống và sự hưởng thụ văn hóa tinh thần của người dân ngày một nâng cao; Tỉ lệ hộ đạt “Gia đình Văn hóa”, thôn bản, cơ quan đạt tiêu chuẩn văn hóa ở mức ngày càng cao.  

Xã Phong Niên hiện có 3 tôn giáo được công nhận và cho phép tổ chức sinh hoạt tại các điểm thờ tự và điểm sinh hoạt. Đồng bào dân tộc Kinh chủ yếu theo Đạo Phật (Chùa Liên Hoa tại thôn Xả Hồ), một số theo Đạo Công Giáo (họ Đạo Công Giáo tại thôn Tân Phong). Riêng đồng bào dân tộc HMông theo Đạo Tin Lành sinh hoạt tại 4. Các hoạt động tín ngưỡng trên địa bàn chủ yếu thuần túy theo tín ngưỡng của người Việt. Lễ Hội "Xuống đồng" của dân tộc Nùng, Lễ Hội "Gầu Tào" dân tộc HMông là những sinh hoạt cộng đồng đặc sắc lôi cuốn nhiều người tham gia./.

                                                        Văn Bình